Dünya Kaynak: BBC 05.05.2025 16:54

İsrail, Gazze'ye askeri operasyonunu genişletiyor

İsrail güvenlik kabinesi, Gazze'ye yönelik askeri saldırıların genişletilmesi planını onayladı. Planın Gazze'nin topyekün işgalini içerdiği öne sürülüyor.
İsrail, Gazze'ye askeri operasyonunu genişletiyor

İsrail ordusu, operasyonun yeni aşamasına hazırlık olarak on binlerce yedek askeri göreve çağırdı.

İsrail yeni operasyonla Hamas'ın elindeki İsrailli rehineleri geri getirmek ve Hamas'ı yenmek için Hamas üzerindeki "baskıyı artıracağını" kaydediyor.

Planın ABD Başkanı Donald Trump'ın gelecek hafta bölgeye yapacağı ziyaretten sonra uygulamaya konacağı belirtiliyor.

Kabinenin ayrıca Gazze'de insani yardım dağıtımının özel şirketler aracılığıyla yeniden başlatılmasını prensipte onayladığı bildirildi.

Birleşmiş Milletler ve diğer yardım kuruluşları, temel insan hakları ilkelerinin ihlali olacağı gerekçesiyle işbirliği yapmayacaklarını açıkladı.

Gazze Mart başından beri İsrail ablukası altında ve insani yardım kuruluşları gıda ve diğer insani yardım malzemesi kıtlığının ciddi boyuta ulaştığını söylüyor.

Plan hakkında neler biliniyor?

Başbakan Binyamin Netanyahu'nun güvenlik kabinesi, İsrail'in geçici ateşkesi 18 Mart'ta sona erdirmesiyle yeniden başlayan Gazze operasyonunu görüşmek üzere Pazar akşamı toplandı.

İsrail basını, kara operasyonunun birkaç aya yayılarak kademeli olarak genişletilmesini oy birliğiyle onayladıklarını bildirdi.

Haberlere göre planın ilk aşamasında Gazze'de yeni bölgeler ele geçirilecek ve Gazze'nin İsrail ve Mısır sınırındaki "tampon bölge" genişletilecek.

Bununla İsrail, Hamas ile olası bir rehine takası ve ateşkes anlaşmasında elini güçlendirmeyi amaçlıyor.

Haaretz Gazetesi'ne konuşan İsrailli bir yetkili, Netanyahu'nun bu saldırı planının öncekilerden farklı olduğunu söylediğini aktardı.

Kaynağa göre Netanyahu bu operasyonda "ev baskınları yerine, İsrail varlığının daimi hale geleceği Gazze'nin işgaline" hazırlanıyor.

Güvenlik kabinesi üyesi Zeev Elkin, kamu yayıncısı Kan'a yaptığı açıklamada, Hamas'ın İsrail'in "ciddi olduğunu anlaması halinde", ABD Başkanı Trump'ın Orta Doğu ziyareti bitmeden yeni bir ateşkes ve rehine takası anlaşması için fırsat olduğunu söyledi.

Trump, 13-16 Mayıs tarihlerinde Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni ziyaret edecek.

Pazar günü bir deniz üssünü ziyaret eden İsrail Genelkurmay Başkanı Korgeneral Eyal Zamid, özel kuvvetlere "Gazze'deki operasyonları güçlendirmek ve genişletmek için" on binlerce yedek askerin orduya çağrıldığını söyledi.

Genelkurmay Başkanı, "Vatandaşlarımızı eve getirmek ve Hamas'ı yenilgiye uğratmak amacıyla baskıyı arttırıyoruz. İlave bölgelerde operasyonlar düzenleyecek ve yer altı ve yer üstündeki tüm terörist altyapıyı yok edeceğiz" dedi.

Plana hangi nedenlerle karşı çıkılıyor?

Planı eleştirenler, saldırıların altı hafta önce yeniden başlamasından bu yana Hamas'ın elindeki 59 rehineden hiçbirinin serbest bırakılmadığını, bu nedenle stratejinin başarısız olduğunu söylüyor.

Rehinelerin yakınlarını temsil eden Rehineler ve Kayıp Aileleri Forumu'na göre, plan hükümetin "rehineler yerine toprak kazanımını" tercih ettiğinin bir kanıtı.

Forum ayrıca bu kararın İsrail halkının "yüzde 70'inden fazlasının iradesine aykırı olduğunu" söylüyor.

Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan İsrailli bir siyasetçi, güvenlik kabinesinin Hamas'ın insani yardım malzemelerinin kontrolünü ele geçirmesini önlemek ve yönetim kabiliyetini sıfırlamak için gerekirse insani yardımı İsrail'in dağıtmasını da onayladığını söyledi.

Pazar günü, Birleşmiş Milletler kuruluşlarını içeren bir forum olan İnsani Yardım Ülke Ekibi (HCT), İsrailli yetkililerin mevcut yardım dağıtım sistemini sonlandırmaya çalıştığını ve abluka kaldırıldığında İsrail ordusu tarafından belirlenen koşullar altında ve İsrail merkezleri üzerinden insani yardım dağıtmayı kabul etmeleri için baskı altında olduklarını açıkladılar.

İnsani Yardım Ülke Ekibi, plan sonucunda Gazze'nin büyük bölümünün erzaksız kalmaya devam edeceği anlamına geleceği uyarısında bulundu.

Plan için, "Temel insani ilkelere aykırı ve temel ihtiyaç maddelerini askeri stratejinin bir parçası olarak bir baskına dönüştürmek için tasarlanmış görünüyor" denildi.

"Sivilleri erzak toplamak için askerileştirilmiş bölgelere gitmeye zorlamak, insani yardım çalışanlarınınki de dahil olmak üzere insan hayatını tehdit etmek ve yerinden edilmeyi daha da artırmak tehlikeli."

Gazze'de son durum ne?

İsrail, saldırılarına yeniden başlamadan iki hafta önce, 2 Mart'ta Gazze'ye tüm insani yardım ve diğer malzeme sevkiyatını kesti.

Birleşmiş Milletler, İsrail'in uluslararası hukuk uyarınca Gazze'de neredeyse tamamı yerinden edilmiş 2,1 milyon Filistinliye erzak sağlamakla yükümlü olduğunu söylüyor.

İsrail uluslararası hukuka uyduğunu ve yardım sıkıntısı olmadığını söylüyor.

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'te yaklaşık 1.200 kişinin öldüğü ve 251 kişinin rehin alındığı saldırı sonrası Gazze'ye askeri operasyon başlattı.

Hamas tarafından yönetilen Sağlık Bakanlığı verilerine göre o tarihten bu yana Gazze'de en az 52 bin 535 kişi öldürüldü.

İsrail'in ana havaalanı füzeyle vuruldu

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Yemen'deki Husiler tarafından atılan bir füzenin İsrail'in ana havalimanına isabet etmesinin ardından misilleme sözü verdi.

Sosyal medyada yayınlanan bir videoda Netanyahu, "Daha önce saldırdık, yine saldıracağız" dedi.

İsrailli yetkililer, İran destekli grup tarafından Yemen'den ateşlenen füzenin Pazar sabahı Ben Gurion Havaalanı'nın ana terminali yakınlarına isabet ettiğini açıkladı.

İsrail basınına göre, saldırı nedeniyle altı kişi hafif şekilde yaralandı.

İsrail İran'ı sorumlu tuttu

Pazar günü ilerleyen saatlerde Husiler, İsrail ordusunun Gazze'deki operasyonlarını genişletme planlarına karşılık olarak, İsrail'e "hava ablukası" uygulama amacıyla, havaalanlarını tekrar tekrar hedef alacaklarını söyledi.

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, "Kim bize vurursa, biz de ona yedi kat daha güçlü vururuz" sözleriyle saldırıya karşılık verdi.

Daha sonra yaptığı bir açıklamada Netanyahu, Husilerin saldırılarından İran'ı sorumlu tuttu ve İsrail'in İran'a "kendi seçtikleri bir zaman ve yerde" karşılık vereceğini belirtti.

İran Savunma Bakanı Aziz Nasirzade'den ise ABD ya da İsrail saldırırsa karşılık verecekleri açıklaması geldi.

Husiler, Hamas'la dayanışma göstermek için İsrail'e ara ara füze saldırıları düzenlese de bunların çok azı İsrail'in gelişmiş hava savunma sistemlerini aşıyor.